دولت قانون، سیاستهای تقنینی و شرایط اجتماعی؛ بررسی جامعهشناختی سیاستهای تقنینی دولت پس از انقلاب اسلامی با اتکا به تحلیل قانون مطبوعات
نویسندگان
چکیده مقاله:
دولت قانون نوعی از دولت در جامعهشناسی سیاسی است که بهطورخاص با نظریه ماکس وبر آغاز شد و دارای سه بعد اساسی است. این سه بعد عبارتند از: سیاستهای تقنینی، سیاستهای بوروکراتیک و سیاستهای قضایی. این مقاله در صدد آن است که سیاستهای تقنینی دولت در ایران پس از انقلاب اسلامی را بررسی کند تا از این راه وضعیت دولت قانون را توضیح دهد. سیاستهای تقنینی مجموعهای از اصول، الزامها و خطمشیهای اجتماعی، سیاسی و شناختی هستند که بهطورساختاری یا ارادی، بیواسطه یا باواسطه، امر قانونگذاری را تنظیم کرده و دگرگون میسازند. نحوه تأثیرگذاری این شرایط و عوامل بر سیاستهای تقنینی در دورههای مختلف اجتماعی و تاریخی متفاوت است. از زاویهای دیگر مسئله دیالکتیک قدرت و قانون، مسئله سیاسی مهمی در جامعه امروزی است. یعنی بوروکراتها و نخبگان سیاسی از یک سو با تارها و خطوط قانونی و ساختاری مواجه هستند و از سوی دیگر اراده، میل و تشخیصشان، آنان را به فراتر یا فروتر رفتن از این تارها و خطوط ملزمکننده وا میدارد. درنتیجه پیوسته شرایط متضادی میان قدرت و قانون به وجود میآید. در سطح تجربی و تاریخی، به بررسی تقنین قوانین مطبوعاتی پس از انقلاب اسلامی پرداختهایم. مطبوعات پس از انقلاب اسلامی 19 بار در مراجع تقنینی ایران، به موضوع قانونگذاری تبدیل شده است. این تغییرات تقنینی قانون مطبوعات به مثابه نمایهها و نشانههایی هستند که نوع جهتگیری و پیامدهای سیاستهای تقنینی را نشان میدهند و حالات گوناگون دولت قانون را بازنمایی میکنند.
منابع مشابه
تحلیل گفتمان سیاستهای قومی پس از انقلاب اسلامی ( با تاکید بر دوره 1368-1376)
مقاله حاضر به تحلیل گفتمان سیاستهای قومی پس از انقلاب اسلامی با تاکید بر سالهای 1368-1376 می پردازد. برای تحقق این هدف، ویژگیهای گفتمان حاکم بر سیاسی قومی در دولت سازندگی مشخص شده است. برای این بررسی از نظریه گفتمان لاکلاو و موفه به عنوان چهارچوب نظری، و از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به عنوان روش تحقیق بهره گرفته شد. داده هایی که دراین تحلیل بدانها پرداخته می شود شامل مصوبات مجلس شورای اسل...
متن کاملتحولات تقنینی جرم زنا در قانون مجازات اسلامی 1392
قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در خصوص جرایم جنسی با تحولات گستردهای همراه بوده است، از جمله این تحولات میتوان به مواد222، 224 و 225 این قانون در مورد زنای با عنف و اکراه و زنای محصنه نام برد، در پژوهش حاضر سعی شده با تحلیل تحولات قانونی ناظر بر جرایم جنسی، به این پرسش که آیا در تحولات ایجاد شده در خصوص این نوع جرایم، مبانی جرم انگاری و مقتضیات زمان، لحاظ شده است یا خیر، پاسخ داده شود. با نگا...
متن کاملتعامل دولت و بازار و رویکرد تنظیم در اقتصاد ایران؛ تأملی در سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی
مطالعه حاضر با هدف تعمیق شناخت نسبت به سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی، به بررسی تعامل دولت و بازار و نقش دولت در تنظیم اقتصادی به عنوان یکی از جهتگیریهای سیاستهای یاد شده میپردازد. این نوشتار از سه بخش کلی تشکیل شده است، نخست، دیدگاه مکاتب اصلی اقتصاد در خصوص نقش و حوزه مداخلات دولت با تأکید بر نقش تنظیمی آن بررسی شده و این نتیجه حاصل شده است که اکثریت غالب مکاتب به نقش تنظیمی دولت در اقتص...
متن کاملالزامات تقنینی دولتها در پروتکل کارتاهینا و میزان پایبندی دولت جمهوری اسلامی ایران به الزامات مذکور
پروتکل ایمنی زیستی کارتاهینا در سال 2000، در مونترال کانادا به تصویب رسید. این پروتکل یک سند تعهدآور بینالمللی است که الزامات جدی تقنینی برای دولتهای عضو بهمیان کشیده است. پس از گذشت یک سال از تصویب پروتکل کارتاهینا، دولت ایران اجازه امضای پروتکل را به سازمان حفاظت محیط زیست اعطا نمود و متعاقباً قانون ایمنی زیستی را در سال 1382 از تصویب مجلس گذراند. مقاله حاضر در مقام پاسخ به این سئوالات است ...
متن کاملنقد قانون سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی ایران ( قانون خصوصی سازی) از منظر رابطه مالکیت فکری و حقوق رقابت
عده ای از صاحبه نظران بر این باورند که امکان اعمال حقوق مالکیت فکری و حقوق رقابت به طور همزمان وجود ندارد و از سوی دیگر برخی، منکر وجود تعارض اساسی بین این دو دسته حقوق شده، بر وجود تعاملات بین آنها تاکید دارند. از این تفاوت دیدگاه بخوبی می توان دریافت که میزان تعامل یا تعارض میان حقوق رقابت و حقوق مالکیت فکری، امری لغزان و وابسته به سطح توسعه یافتگی کشورهاست و قانونگذار هر کشور سعی دارد برای پ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 2
صفحات 113- 152
تاریخ انتشار 2013-06-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023